Ανεμοδούριον
Αντώνης Παπαβασιλείου
Εφημερίδα Χρονικά Δυτικής Μακεδονίας, 31/10/2025
«Το 1985 η ξαδέρφη μου Καντιφένια Ζαφειριάδου ηχογράφησε σε μία κασέτα 60 λεπτών τον παππού μας Αναστάσιο Ζαφειριάδη του Στεφάνου να αφηγείται τις αναμνήσεις του από τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41. Ήταν πέντε χρόνια πριν πεθάνει κι εγώ ήμουν τότε τεσσάρων».
Σε κείμενο και έρευνα σε βάθος του (εγγονού) Τάσου Ζαφειριάδη και σχέδια του Θανάση Πέτρου, μια κασέτα παίρνει ζωή. Γίνεται μαρτυρία. Παρουσία του τότε στο σήμερα.
Η πραγματική (τι δύσκολο επίθετο και πόσο απαιτητικό) ιστορία. Των απλών ανθρώπων. Των αφανών. (Ο θείος μου ήταν παιδί, δεκατριών ετών. Κάνανε χωράφι. 28η το πρωί. Κι ακούσαν μπουμπουνητά από την Πίνδο. Τα βουνά μιλούσαν. Είχε αρχίσει να βάζει το πυροβολικό).
«Πρωί πρωί, μόλις ξημέρωσε, έζεψα το κάρο με τα διπλά τα αλόγατα και με τον θειο σου, τον μακαρίτη τον Τάσο, και τον Μιχάλη, του Ζαφειράκου και της Φανούλας τον μπαμπά, ξεκινήσαμε για τη Θεσσαλονίκη να πάμε να αγοράσουμε ζωοτροφές.
Αλλά στο δρόμο είδαμε ότι τα πράματα ήταν μπερδεμένα. Κατεβαίνουμε στη Θεσσαλονίκη και εκεί ακούμε “γενική επιστράτευσις”, μας κήρυξαν τον πόλεμο οι Ιταλοί. Αμέσως επιστρέφουμε πίσω στο χωριό κι εκεί όλος ο κόσμος ανάστατος. Διαβάσαμε τις διαταγές, που θα παρουσιαστεί ο καθένας, κι εγώ ήτανε να παρουσιαστώ στο Κιλκίς».
Πόγραδετς, Κορυτσά, Πρεμετή, Κλεισούρα, Χάνι Μπαλαμπάνη, Ύψωμα 731.
Πορείες, μάχες στα αμπέλια, οι κάλυκες στο πάτωμα μαζί με σοκολατάκια, τρία μέτρα χιόνια, η πρωταγωνίστρια ψείρα, πείνα, η υποχώρηση με την κατάρευση του μετώπου.
Το ξαναδιάβασα παραμονή της γιορτής.
